ورود به دنیای شگفت انگیز لفاف بسته بندی
لفاف بسته بندی نقشی محوری در صنعت بسته بندی با هدف حفاظت از محصولات، افزایش ماندگاری آنها و انتقال هویت برند دارد. از میان مواد بی شمار مورد استفاده در صنعت چاپ و بسته بندی، رول های فیلم پلاستیکی یا همان لفاف بسته بندی به عنوان انتخابی همه کاره و کارآمد ظاهر شده اند.
فیلم های پلاستیکی و لفاف بسته بندی پلیمری دارای تاریخچه ای جذاب می باشد که منعکس کننده پیشرفت و توسعه فناوری، علم مواد و نیازهای در حال تغییر صنایع مختلف هست که آن را از آغاز فروتنانه فیلم های پلاستیکی تا مجموعه متنوعی از راه حل های امروزی بسته بندی می بینیم.
گذری بر ظهور لفاف های بسته بندی
اولین بار در اوایل قرن بیستم با ساخت سلفون که یک لفاف شفاف مبتنی بر سلولز می باشد، استفاده از لفاف آغاز شد. در ابتدای تولید، از سلفون در قالب روشی جدید برای بسته بندی آب نبات و تنباکو استفاده می شد.
اما در دهه 1950 با تولید تجاری پلیمری جدید بنام پلی اتیلن، یک نوع لفاف همه کاره و انعطاف پذیر، نقطه عطفی مهم در صنعت پلاستیک و لفاف بسته بندی نمایان شد. این امر یک راه حل انقلابی را برای تولید انبوه کیسه های پلاستیکی، بسته بندی کالاهای خرده فروشی و مصرفی بنا کرد و تحولی عزیم در صنایع مختلف را ایجاد نمود..
سپس دهه 1970 تا 1980 ، مصادف شد با پیشرفت در فناوری های اکستروژن و لمینیت که خود به تنهایی منجر به ظهور لفاف بسته بندی انعطاف پذیر گردید.
از این دوره به بعد فیلم های پلاستیکی، که اغلب با فویل های آلومینیومی ترکیب می شوند، برای ایجاد کیسه ها، پاکت های ایستاده مانند استند آپ دوی پک، کیسه های مهر و موم شده و همچنین بسته بندی های خرد و تک مصرف مانند انواع ساشه ها و بسته های بالشی محبوب شدند. دیگر اتفاقی که در این دوره شاهد هستیم و همزمان با با ایجاد ترکیبات فوق، افزایشی چشمگیر در نوآوری و تحول بسته بندی آسان و راحت برای محصولات غذایی، تنقلات و نوشیدنی ها بود.
دهه 1990 باعث تنوع در کاربرد فیلم های پلاستیکی شد. توسعه انواع لفاف بسته بندی با توجه به نیاز مختلف صنایع بود که با افزایش سطح کیفی و فرمول های ترکیبی به عنوان سدی مقاوم در برابر نفوذ رطوبت و اکسیژن شناخته و همچنین میزان استفاده از آن در بسته بندی کالاهای فاسد شدنی مانند داروها، اقلام خوراکی و قطعات الکترونیکی حساس را گسترش داد.
همگام با توسعه صنایع مختلف در سال های اخیر، صنعت بسته بندی نیز شاهد تغییر رویکرد به سمت راه حل های پایدار بوده است. استفاده از گونه های مختلف لفاف در بسته بندی مبتنی بر مواد زیست تخریب پذیر، پلاستیک های قابل بازیافت و موادی مشابه آن ها که مصادف با اولویت دادن مصرف کنندگان و صنایع به نگرانی های زیست محیطی شد، اهمیت پیدا کرد.
انواع اقلام بسته بندی بر اساس رول های پلاستیکی
امروزه لفاف بسته بندی به عنوان رکنی اساسی در صنعت چاپ و بسته بندی شناخته می شود. البته این اهمیت و شناخت بالا بی جهت نیست. اگر توسعه دسته پلیمر های صنعتی مانند پلی اتیلن، پلی پروپیلن و سایرین نبود، با توجه به افزایش سرعت تولید و مصرف محصولات در نمودار عرضه و تقاضا، جامعه و همچنین صنعت دچار بحرانی اساسی می گردید.
بدون حضور لفاف بسته بندی، صنایع دچار افت شدید در چرخه تولید و عرضه محصولات شده، ذخیره سازی و جابجایی ضایعات کم حجم مانند زباله های منازل و ادارات، همچنین بسته بندی اقلام پزشکی و دارویی، حفظ تازگی محصولات غذایی برای مدت بیشتر همگی با چالش شدید و یا بهتر است بگوییم بحرانی شدید مواجه می شدند.
با توجه به موارد گفته شده در بالا و به صورت اجمالی، نقش و حضور لفاف بسته بندی را در ایجاد ساختار های مختلف بسته بندی و نیز صنایع مصرف کننده معرفی و توضیح می دهیم:
بسته بندی انعطاف پذیر:
بسته بندی انعطاف پذیر که امروزه به عنوان پادشاه صنعت چاپ و تولید لفاف بسته بندی شناخته می شوند، همان رول های چاپ و تولید شده در چاپخانه هستند که شامل کیسه ها، لفاف ها و فیلم های چند لایه می باشند. این خانواده از لفاف بر اساس نیاز صنایع و محصولات تولیدی آن ها تعریف و تولید می شوند.
این لفاف ها برای بسته بندی اقلام و محصولاتی مانند انواع پودر، دانه های ریز در ساختار هایی بنام ساشه و پیلو بک (بسته بندی بالشی) و قطعات منظم و نا منظم با قابلیت تغییر ابعاد در حین بسته بندی در انواع صنایع مانند مواد غذایی، آشامیدنی، داروسازی و آرایشی و بهداشتی و همچنین صنایع شیمایی و مشابه بکار می روند
پاکت های ایستا (Stand-Up Pouches):
پاکت های ایستاده، که به عنوان Stand-Up Pouches نیز شناخته می شوند، به دلیل داشتن ساختار و زوایای بهینه باعث ایجاد ساختاری با ثبات و همچنین افزایش دید مخاطب نسبت به محصول می گردد. این قبیل از پاکت ها در ساختار متنوع با لایه بندی ها و همچنین ابعاد متفاوت بر اساس نیاز صنعت مربوطه اتخاب و تولید می گردند. عمده لفاف بسته بندی مورد استفاده در ساخت این پاکت ها از نوع ترکیبی و چند لایه می باشند که غالبا برای بسته بندی و نگهداری تنقلات، غذای حیوانات خانگی و محصولات مایع و نوشیدنی، آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرند.
کیسه های پلاستیکی:
کیسه های پلاستیکی شیوه ای از بسته بندی در اندازه ها و ضخامت های مختلف وجود دارند که اهداف زیادی از خرید مواد غذایی تا ذخیره سازی را انجام می دهند. جنس مواد و لفاف آن ها عموما از نوع LDPE، و یا HDPE بوده که عمده مصرف آن ها در خرده فروشی، خواربار فروشی، فروشگاه های مد و لوازم آرایشی و کلیه کالاهای عمومی است.
کیسه های خلاء مهر و موم شده:
کیسه و بسته های خلاء مهر و موم شده محصولاتی هستند که با استفاده از تکنولوژی وکیوم هوای داخل پاکت را پیش از دوخت حذف می کند تا ماندگاری، نفوذ ناپذیری و تازگی محصول داخل خصوصا محصولات غذایی را طولانی تر کرده و از فساد آن جلوگیری و طعم را حفظ کند.
جنس لفاف بسته بندی مورد استفاده در این نوع از بسته ها حداقل به صورت لفاف دو لایه لمینت شده یا لفاف سه لایه ترکیبی می باشند.
این نوع لفاف بسته بندی عموماً در بسته بندی مواد غذایی مخصوصاً گوشت و کالاهای فاسد شدنی بسیار پر کاربرد است.
بسته بندی جاذب کوچک:
این دسته از بسته بندی شامل فیلم ها و لفاف بسته بندی جذب شونده ای هستند که پس از در بر گرفتن محصول یا تعمیم دادن بر روی دهانه آن، با قرار گرفتن در معرض حرارت جذب و منقبض شده و ظاهر فیزیکی محصول را به خود میگیرند.
این گونه از لفاف بسته بندی عموماً در صنایع نوشیدنی، تولید روغن خوراکی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.
هدف اصلی از استفاده از این نوع لفاف حفظ امنیت محصول بوده که مانع استفاده از آن و یا سوء استفاده از محصول می باشد
اکنون در ادامه مطالب بیایید انواع مختلف فیلم های پلاستیکی و کاربردهای آن ها در حوزه بسته بندی را بررسی کنیم.
انواع لفاف بسته بندی:
لفاف پلی اتیلن (PE):
پلی اتیلن، یک پلیمر پلاستیک معمولی، با ساختار مختلفی مانند LDPE (پلی اتیلن با چگالی کم) با ویژگی انعطاف پذیری و HDPE (پلی اتیلن با چگالی بالا) با قابلیت استحکام بالا ساخته و تولید شده است.
LDPE عموما در دسته بسته بندی های انعطاف پذیر مانند کیسه ها و بسته بندی ها قرار میگیرند، در حالی که HDPE برای ظروف و بطری های سفت و سخت و برای شرینک شدن استفاده می شود.
رول فیلم پلی پروپیلن دو محوره (BOPP):
BOPP یک لفاف پلاستیکی شفاف و انعطاف پذیر است که از پلی پروپیلن ساخته شده است. این لفاف به دلیل شفافیت، استحکام و مقاومت در برابر رطوبت و همچنین به دلیل قابلیت چاپ پذیری بالا و قوی به طور گسترده در بسته بندی مواد غذایی، برچسب ها و روکش ها استفاده می شود.
رول های فیلم پلی استر (PET):
لفاف بسته بندی پلی استر، مشتق شده از پلی اتیلن ترفتالات (PET)، به دلیل دوام، شفافیت و تطبیق پذیری بسیار بالا در صنعت چاپ و بسته بندی مشهور هست. این لفاف به دلیل ویژگی هایی از جمله استحکام کششی بالا، مقاومت شیمیایی و پایداری ابعادی، در بسته بندی انعطاف پذیر، لایه بندی، برچسب گذاری و مصارف صنعتی کاربرد بسیار دارند.
فیلم های پلی استر که به طور گسترده در صنایع نساجی، پزشکی و عکاسی استفاده می شوند، بسیار در برابر حرارت و مقاوم هستند. آن ها به تولید کیسه های ایستاده، روکش ها و آسترهای آزاد کمک می کنند. از فیلم های تزئینی گرفته تا کیسه های شفاف، رول های فیلم پلی استر نقشی محوری در بهبود ارائه، محافظت و عملکرد محصول در بخش های مختلف دارند.
فیلم سلفون:
سلفون یک فیلم شفاف ساخته شده از سلولز طبیعی می باشد که اغلب از خمیر چوب یا پنبه به دست می آید زیست تخریب پذیر است و مقاومت بالایی در برابر رطوبت دارد.
از سلفون برای بسته بندی آب نبات ها، گل ها و محصولات غذایی استفاده می شود و گزینه ای عالی برای بسته بندی پایدار و براق هستند.
رول فیلم نایلونی:
فیلم های نایلونی یا پلی آمید ها استحکام، انعطاف پذیری و مقاومت بسیار خوبی در برابر سوراخ شدن دارند. آنها معمولاً در بسته بندی های نیازمند به فرآیند خلاء استفاده می شوند.
این دسته از فیلم ها برای بسته بندی کالاهای فاسد شدنی، گوشت ها و سایر محصولاتی که نیاز به محافظت در برابر اکسیژن دارند، مورد استفاده قرار می گیرند.
رول فیلم های پلی لاکتیک اسید (PLA):
PLA ها یک نوع پلیمر زیست تخریب پذیر و سازگار با محیط زیست هستند که از منابع تجدید پذیر مانند نشاسته ذرت مشتق شده است.
رول های فیلم PLA در راه حل های بسته بندی سازگار با محیط زیست مورد استفاده قرار می گیرند و جایگزینی پایدار برای محصولات مختلف با توجه به نوع بسته بندی و محصول داخل آن می باشند.
سخن پایانی
در چشم انداز همیشه در حال تحول بسته بندی، لفاف های بسته بندی نیز به نوآوری خود ادامه می دهند و راه حل های کارآمد و پایداری را برای نیازهای متنوع بازار ارائه می دهند. با افزایش تقاضا برای گزینه های سازگار با محیط زیست، توسعه فیلم های زیست تخریب پذیر و شیوه های پایدار به طور فزاینده ای در آینده بسته بندی یکپارچه می شود.
همانطور که تقاضا برای بسته بندی های پایدار و سازگار با محیط زیست همچنان در حال رشد است، صنعت شاهد نوآوری هایی در موادی است که قابلیت بازیافت، زیست تخریب پذیری و کاهش اثرات زیست محیطی را در اولویت قرار می دهد. چشم انداز در حال تحول بر اهمیت انتخاب موادی تاکید دارد که هم با حفاظت از محصول و هم با نظارت بر محیط زیست هماهنگ باشد. در دنیای پویای بسته بندی، انتخاب ها متنوع هستند که نشان دهنده تعهد به رفع نیازهای مصرف کنندگان، تولید کنندگان و کره زمین است.
