روش چاپ فلکسو گرافی
فلکسو گرافی یا چاپ فلکسو روشی پرکاربرد برای چاپ روی بسته بندی پلاستیکی است. این شامل یک صفحه برجسته انعطاف پذیر است که معمولاً از لاستیک یا پلیمر ساخته شده است که جوهر را به سطح پلاستیکی منتقل می کند.نوع و کیفیت جوهر هایی که در این روش مورد استفاده قرار میگیرند با توجه به نوع بستر و همچنین صنعت مورد مصرف چه غذایی و چه سایر صنایع متفاوت می باشد.
ریشه‌های چاپ فلکسو گرافی را میتوان به اواخر قرن نوزدهم، زمانی که جوهر های آنیلین، نوعی جوهر مشتق شده از رنگ های قطران زغال‌سنگ، معرفی شد، جستجو کرد. جوهرهای آنیلین که در ابتدا در فرآیندهای چاپ برجسته ساده استفاده می شد، راه را برای توسعه شیوه چاپ هموار کرد.
دهه 1930 با معرفی اولین دستگاه چاپ فلکسو گرافی، جهشی قابل توجه به جلو را رقم زد. نمونه اولیه دستگاه که توسط برادران دراگر در آلمان ساخته شد، دارای یک صفحه چاپ لاستیکی انعطاف پذیر بود که دور یک استوانه چرخان پیچیده شده بود. این شیوه امکان چاپ مداوم بر روی سطوح مختلف را فراهم کرد و این شیوه چاپ را به طور فزاینده ای محبوب کرد.
در دهه 1950، فرآیند چاپ فلکسو گرافی با معرفی جوهر های مبتنی بر آب، شاهد پیشرفتی اساسی بود. این نوآوری نگرانی های زیست محیطی مرتبط با جوهر های مبتنی بر حلال را برطرف کرد و به پذیرش گسترده فلکسو گرافی در صنایع مختلف کمک کرد. اما بصورت کلی جوهر های مورد استفاده در این شیوه را می توان علاوه بر انواع جوهر های مبتنی بر آب (بر پایه آب)، جوهر های مبتنی بر حلال شیمیایی (بر پایه حلال)، جوهر های از نوع فرا بنفش (UV) و جوهر های پرتو الکترونی (EB) را نام برد.
دهه 1970 با معرفی صفحات فوتو پلیمر شاهد پیشرفت های چشمگیری در فناوری صفحات بود. این صفحات دوام، کیفیت چاپ و مقرون به صرفه بودن را در مقایسه با صفحات لاستیکی سنتی بهبود بخشیدند. تغییر به صفحات فوتو پلیمر نقطه عطفی در تکامل چاپ فلکسو گرافی بود.
دهه 1980 پیشرفت های بیشتری را در توسعه چاپ فلکسو گرافی به ارمغان آورد. استفاده و ادغام رول های آنیلوکس که جوهر را روی صفحات چاپ می سنجند، منجر به کنترل دقیق تر جوهر گردید. علاوه بر این، استفاده از جوهر های صنعتی قابل پخت با اشعه ماوراء بنفش زمان خشک شدن سریع تری را فراهم کرده، سرعت چاپ بالاتری را ممکن و دامنه زیرلایه‌های قابل چاپ را افزایش داد.
اوایل قرن بیستم با ظهور چاپ تمبر لاستیکی یا ژلاتینی شتاب گرفت. این فرآیند شامل استفاده از صفحات لاستیکی منعطف به نام کلیشه با تصاویر برجسته بود که جوهر را روی لایه های مختلف منتقل می‌کرد. در حال حاضر از سیستم های پرتونگاری دیجیتال برای ساخت این کلیشه ها استفاده می شود که دقت بالاتری را در چاپ ایجاد می کند
از مزایای این روش خدمات چاپ سرعت بالا، مقرون به صرفه برای حجم های زیاد، مناسب برای انواع زیرلایه ها از جمله پلاستیک های انعطاف پذیر، انواع لفاف ها از جنس پلی اتیلن، پلی پروپیلن و پلی استر، کاغذ، رول های سلولزی و فیلتر ها و برچسب محصولات در صنایع مختلف از جمله صنعت غذا، نوشیدنی، دارو، آرایشی و بهداشتی، قطعات صنعتی، مواد شیمیایی سازگار با جنس لفاف مانند چاپ رول ساشه برای انواع محصولات پودری مانند ساشه نسکافه (قهوه فوری) و یا بسته بندی محصولات سلولزی مانند دستمال کاغذی و همچنین تولید پاکت ها مختلف را می توان نام برد.
در این قسمت به طور خلاصه به تشریح و توصیف مختصری در خصوص معرفی ماشین چاپ فلکسو گرافی و شیوه کار آن می پردازیم.
اجزا دستگاه چاپ فلکسو گرافی
کلیشه چاپی:
چاپ فلکسو گرافی از یک صفحه برجسته انعطاف پذیر ساخته شده از لاستیک یا پلیمر استفاده می کند.صفحه شامل نواحی برجسته تصویر است که جوهر را به زیرلایه منتقل می کند.
جوهر ها:
جوهرهای مایع با خشک شدن سریع معمولاً در چاپ فلکسو گرافی استفاده می شوند.این جوهرها برای انواع زیرلایه ها از جمله پلاستیک های انعطاف پذیر مناسب هستند.
غلتک آنیلوکس:
غلتک های آنیلوکس مقدار کنترل شده ای از جوهر را به صفحه چاپ حمل می کنند.آنها نقش مهمی در دستیابی به پوشش جوهر ثابت دارند.
لفاف یا بستر چاپی:
از آنجایی که چاپ فلکسو گرافی، چاپی همه کاره است، می تواند بر روی طیف گسترده ای از بسترها مانند فیلم های پلاستیکی، برچسب ها و مواد بسته بندی استفاده شود.
روش کار دستگاه فلکسو گرافی
پیش چاپ:
کلیشه های دیجیتال ساخته شده برای چاپ توسط تکنسین متخصص بر روی سیلندر چاپ نصب می شود.
آماده سازی جوهر:
جوهرهای مایع مخلوط شده و برای چاپ آماده می شوند.غلطک های آنیلوکس بر اساس پوشش جوهر مورد نظر توسط ماشین کار انتخاب و تنظیم می شوند.
راه اندازی دستگاه چاپ:
پس از راه اندازی دستگاه، در ابتدا بستر چاپ یا همان مواد اولیه مورد نظر برای چاپ که عموما از جنس لفاف های پلاستیکی می باشند از طریق دستگاه تغذیه می شود.غلتک آنیلوکس جوهر را به صفحه چاپ انعطاف پذیر منتقل می کند و سپس جوهر را به زیرلایه لفاف منتقل نموده که این امر باعث شکل گیری یا همان چاپ بر زیر لفاف می شود.
خشک کردن بستر:
بستر چاپ شده از یک سیستم خشک کردن عبور می کند تا اطمینان حاصل شود که جوهر به سرعت خشک می شود و به سطح پلاستیکی می چسبد.
مرحله پایانی:
در این قسمت ممکن است فرآیندهایی اضافی مانند لمینیت، برش و بسته بندی برای تکمیل تولید مطابق با نیاز مصرف سفارش دهنده انجام شود که در نهایت محصول چاپ شده آماده انتقال به کارخانه سفارش دهنده و استفاده در خط تولید و ساخت انواع پاکت و انواع بسته بندی می باشد.
مزایا و معایب
بصورت اجمالی میتوان گفت هر نوع روش و تکنیک در صنعت چاپ با توجه به نیاز مخاطب و نوع محصول در قیاس با سایر روش ها دارای مزایا و معایبی نیز هست، چاپ فلکسو گرافی نیز با توجه به تمامی توسعه و پیشرفتی که تا به امروز داشته از این قاعده مستثنا نیست که در چند حوزه اساسی آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم:
هزینه نگه داری:
- مزایا:
- دارای هزینه نگهداری کمتری نسبت به چاپ هلیو گراور می باشد.
- ساخت کلیشه و تولید صفحات آن مقرون به صرفه تر می باشد.
- زمان های راه اندازی و تعویض کلیشه ها و مواد کوتاه تر می باشد که این مورد مدت زمان توقف دستگاه را کاهش می دهد.
- معایب:
- ساییدگی و پارگی غلطک های آنیلوکس با توجه به حساسیت آن ها که ممکن است منجر به توقف فرایند شود.
- نظافت و نگهداری منظم بخش پرس برای جلوگیری از کاهش کیفیت و افزایش عملکرد بهتر دستگاه ضروریست.
سرعت در چاپ:
- مزایا:
- دستگاه دارای سرعت چاپ بسیار بالا می باشد.
- با توجه به روش کار دارای سبک راه اندازی سریع و همچنین امکان مدیریت چاپ موجب افزایش کیفیت و سرعت چاپ بصورت همزمان می شود.
- معایب:
- سرعت دستگاه ممکن است تحت تأثیر کیفیت جوهر، تنظیمات جوهر و یا کیفیت لفاف ورودی باشد.
بازدهی و بهره وری:
- مزایا:
- تطبیق پذیری بالا در چاپ روی لایه های مختلف و بستر های مختلف مورد چاپ.
- برای چاپ های با عرض کم و متوسط و همچنین طول چاپ کوتاهتر مناسب می باشد.
- با توجه به دقت زیاد در مصرف جوهر و کارآمدی شیوه چاپ مصرف جوهر و همچنین ضایعات چاپ را کاهش می دهد.
- معایب:
- در برخی موارد با توجه به نوع جوهر، نوع طراحی ، کیفیت و جنس بستر و نهایتا کیفیت ساخت کلیشه ممکن است وضوح چاپ با چاپ هلیو گراور یکسان نباشد
سخن پایانی
با توجه به موارد گفته شده در بالا و همچنین نظر متخصصین مختلف در حوزه چاپ، میتوان اعلام نمود که چاپ فلکسو گرافی به تنهایی می تواند نیاز طیف وسیعی از مخاطبین و تولید کنندگان که در ابتدای فعالیت خود هستند را هم به جهت کیفیت و هم از لحاظ اقتصادی رفع کند.
